آموزه های اخلاقی – تربیتی در مصباح الهدایه

مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه کتابی است از عزّالدّین محمود کاشانی در اصول و مبانی تصوّف و عرفان به زبان فارسی. این کتاب علاوه بر اینکه در بردارند? بیشتر اصول و فروع عوارف المعارف شیخ شهاب الدّین سهروردی است، مطالب دیگری نیز در مبانی تصوّف دارد. مصنف مصباح الهدایه، برای سعادت و کمال اهل تصوّف و عرفان در سیر و سلوک و مبارزه با نفس، به آداب و نکات عرفانی بسیاری اشاره نموده است. در کنار آداب خاصّ اهل تصوّف و مفاهیم عرفانی در این کتاب، آموزه های اخلاقی- تربیتی فراوانی به چشم می خورد. در این پایان نامه، بعد از شرح حال کوتاهی از عزّالدّین محمود کاشانی و معرفی مصباح الهدایه، با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی، ابتدا به تبیین مفاهیم تربیت و اخلاق، اهداف تربیتی قرآن کریم و اندیشمندان و صاحب نظران اسلامی پرداخته ایم. آموزه های اخلاقی- تربیتی مصباح الهدایه شامل اخلاق بندگی، اخلاق فردی و اخلاق اجتماعی است، ما در این تحقیق، اخلاق بندگی را هم، در قالب اخلاق فردی آورده ایم و به طور کلی، آن را در دو دست? فردی و اجتماعی طرح کرده ایم. سپس شیوه های ارائه مطالب کتاب را بررسی نموده ایم. کاشانی برای تأثیر گذاری بر خوانندگان، در بیان مطالب و مفاهیم، شیوه های مختلفی را به کار برده است؛ تا بتواند مطالب کتابش را به خوانندگان القا نماید. به نظر می رسد، یکی از اهداف در به کار بردن روش های گوناگون در طرح مباحث، اقناع خوانندگان، بویژه کسانی است که از وی درخواست تألیف کتاب نموده اند.